 АРМИНФОЦЕНТР: ԱՍԱԼԱ. հայ ազգային - ազատագրական պայքարի արդի փուլը - "Megapolis” պարբերական, մայիս, 2010, էջ 86:
Շարունակություն, մաս 5 АСАЛА: Современный этап национально-освободительной борьбы армян - на армянском языке, часть 5, журнал "Мегаполис", май 2010г. стр. 86.
6. ԱՍԱԼԱ. Ազատագրական պայքարի փիլիսոփայությունը
Տարիներ առաջ մի թուրք լրագրողի այն հարցին, թե ինչ է մտածում ԱՍԱԼԱ-ի մասին` ԼՂՀ նախկին նախագահ Արկադի Ղուկասյանը պատասխանեց. <<ԱՍԱԼԱ-ն ազատագրական պայքարի փլիսոփայություն է>>: Ավելի ճշգրիտ եւ զորեղ երեւի հնարավոր չէր ձեւակերպել...
Իրավացի է Ստեփան Պողոսյանը, երբ գտնում է, որ <<Հակառակ ԱՍԱԼԱ-ի ջատագովների« դժբախտաբար, ՀԱՀԳԲ-ին չհաջողվեց հայության մեջ հաստատել Հայկական հարցը լուծելու համար պայքարելու պատրաստակամություն: Հայը շարունակեց մնալ իր ճակատագրի հանդեպ կրավորական կեցվածքում>>: Դրան նպաստեց նաեւ սփյուռքի կուսակցությունների կրավորական, չասելու համար հաճախ թշնամական, կեցվածքը` Նորագույն զինյալ ազատագրական պայքարի հանդեպ:
Պայթեց 1988-ը: Ազերի թուրքերն, իրենց ավագ եղբայր թուրքերի անպատժելիությունից, ԽՍՀՄ ղեկավարության եւ միջազգային ընկերակցության թողտվությունից ոգեւորված, ձեռնարկեցին նոր հանցագործություններ մարդկության եւ հայության հանդեպ: Իսկ այն, ինչ կատարվեց ԱՍԱԼԱ-ի ներսում հրաշալի է ներկայացրել ֆրանսահայ ռեժիսոր Ռոբեր Քեշիշյանը իր նկարահանած <<Արամ>> ֆիլմում: Ազատագրական պայքարի մասնակից եղբայրներ Արամն ու Լեւոնը քննարկում են. <<Ի±նչ անել, շարունակել պայքարը նույն ճանապարհով ու մեթոդներով, թե± առաջնահերթությունը տալ Արցախի ազատագրական պայքարին>>: Բայց վիճաբանելու ժամանակ էլ չկա, եւ ԱՍԱԼԱ-ի հայտնի ու անհայտ շատ մարտիկներ, հայտնվելով Արցախյան ազատամարտի թոհ ու բոհի մեջ, զարմանքով հայտնաբերեցին, որ Նորագույն զինյալ ազատագրական պայքարի շունչն ու ոգին, իրենցից շատ առաջ ընկած, արդեն Հայաստանում եւ Արցախում է:
Մարտիրոս Ժամկոչյանը հիշում է. <<Բանտից ազատվելու նույն օրն եւեթ ես Հայաստանում էի` Վազգեն Սարգսյանի մոտ, շատ լավ ընդունելության արժանացա: Նա ինձ ասաց. <<Էլ խնդիր չունես, դու քո տանն ես` հայրենիքում, հիմա ազատ ես, գնա քեֆիդ նայիր, այդ իրավունքն ունես>>: Ասացի, որ քեֆ անելու չեմ եկել, եկել եմ պայքարելու: Ասաց. <<Դու խենթ ես, տասը տարի նստելուց հետո քեֆ-ուրախություն են անում>>: Ես ավելացրի, որ մինչեւ քեզ մոտ հասնելը քանի¯ նկար եւ սեւ պաստառ եմ տեսել ճանապարհին, որոնք գուժում են տղաների մահը, այդքանից հետո ինչպե±ս կարող եմ հանգիստ կյանքի մասին մտածել, անհնար բան ես ասում: <<Ես արգելում եմ քեզ Ղարաբաղ գնալ>>,-նա կտրուկ ընդհատեց ինձ: Ասացի` արգելիր, եթե կկարողանաս: Այդպես էլ եղավ. զենք հայթայթեցի եւ Մոնթեի հետ գնացի Շահումյան: 1992-ին` 17 հոգանոց խմբով մտանք Մարտունի...>>
Նախկին քաղբանտարկյալներն ու ազատամարտիկները տեղափոխվում էին Հայրենիք: Գեւորգ Գյուզելյանը կազմել էր <<Մեծն Մուրադ>> ջոկատը, Հակոբ Ջուլֆայանն ու Վազգեն Սիսլյանը օգնում էին նրան, Մոնթե Մելքոնյանը հաստատվել էր Արցախում, Մարտիրոս ժամկոչյանը շտապում էր միանալ Արցախյան ազատամարտին մասնակից երկրապահ կամավորական եւ աշխարհազորային եղբայրներին` հաղթանակով ավարտելու համար Հայաստանի սահմանների պաշտպանության, Արցախահայության ազատ ու անվտանգ ապրելու իրավունքի համար սկզբնավորված սրբազան գործը: Եղան մարտիկներ, որ հրադադարից հետո ազատվեցին բանտից եւ չհասցրին մասնակցել մեծ գործին, բայց ԱՍԱԼԱ-ի հիմնադիրներ` Գեւորգ Աճեմյանի, Սիմոն Սիմոնյանի, Հակոբ Հակոբյանի, Լեւոն Երկաթի, Հայկական ժողովրդային շարժման հիմնադիրներից` Կարապետ Փաշաբեզյանի եւ մյուսների նվիրումն իր գործն արել էր արդեն: ԱՍԱԼԱ-ն հաստատել էր ազատագրական պայքարի փլիսոփայությունը նոր ժամանակներում, որի գլխավոր դասը սպառնալիքները կանխարգելելն էր եւ ոչ թե ուշացած` հետեւանքների մասին մտածելը...
Ո±վ գիտե, գուցե, իսկապես, Գուրգեն Յանիկյանին հաջողվել էր այն հեռավոր 1973-ին այնպես շրջել հայոց պատմության անիվը, որ այնուհետեւ միայն հաղթանակով էին պսակվելու հայության մղած գալիք բոլոր ինքնապաշտպանական կռիվներն ու ազատամարտերը7:
Տիգրան Փաշաբեզյան
<<Ուխտ Արարատի>>, Հայաստանի Ազատագրության Հայ Գաղտնի Բանակի (ԱՍԱԼԱ) ազատամարտիկների եւ նախկին քաղբանտարկյալների հասարակական նախաձեռնություն
Հ.Գ. - 2005 թ. ապրիլի 24-ին, ՀԱՀԳԲ-ի ազատամարտիկներն ու նախկին քաղբանտարկյալները կրկին համախմբվեցին եւ հիմնեցին <<Ուխտ Արարատի>> հասարակական նախաձեռնությունը` հայրենիքին ծառայելու նոր ուխտով եւ վճռակամությամբ: Նրանք ստեղծեցին <<Ուխտ Արարատի>> պարբերականը եւ քաղաքական իրադարձությունների վերլուծական կենտրոնը: Այս ընթացքում հրատարակվել է պարբերականի 18 թիվ եւ վերլուծական-խմբագրական բազմաթիվ նյութեր ու հոդվածներ, որոնք շատ դեպքերում նոր խոսք են հայ քաղաքական մտքի ասպարեզում: 2010-ից <<Ուխտ Արարատի>>-ն ծրագրում է աշխուժացնել աշխատանքները նաեւ հասարակական-քաղաքական նախաձեռնությունների ոլորտում:
Ծանոթագրություն
1. Լենդրուշ
Խուրշուդյան, Հայկական հարցը, Երեւան, 1995, էջ 58-70:
2. Տես,
Գուրգեն Յանիկյան, Նպատակ եւ ճշմարտություն, Երեւան, 1999, <<Տիգրան
Մեծ>> հրտ.: Գիրքը հրատարակության է պատրաստել Հայկական ժողովրդային շարժումը:
3. Տես,
ՀԱՀԳԲ-ի վերամշակված ծրագիրը, 1991թ., www.oukhtararati.com կայք:
4. Տես,
Հայկական ցեղասպանության արդարության մարտիկներ (ՀՑԱՄ, Justice Commandoes of the Armenian Genocide), Հայկական Հարց Հանրագիտարան, Երեւան, 1996, էջ 277-278:
5. Տես,
Րաֆֆի, Հայդուկներ (1892թ.), Երկերի ժողովածու, Հ. 11, Նաիրի հրտ., Երեւան, 1991, էջ 96:
6. Տես,
<<Ուխտ Արարատի>>, թիվ 3 (14), 2007, էջ 54:
7. Մենք
ափոսում ենք, որ հոդվածում չկարողացանք խոսել <<Նեմեսիսի>> գործունեության մասին, որովհետեւ դա վերաբերում է 1919-1922 թթ. ժամանակահատվածին, երբ Սողոմոն Թեհլերյանը, Արամ Երկանյանն ու մյուս նվիրյալ հայորդիները Շահան Նաթալիի գլխավորությամբ իրականացրին հայ ժողովրդի եւ Կ. Պոլսի ռազմական ատյանի արձակած մահվան դատավճիռը Հայոց ցեղասպանության կազմակերպիչների նկատմամբ:
Լուսանկարներում`
1. Վիրավոր
Վազգեն Սիսլյանը թողնում է Փարիզի թուրքական հյուպատոսարանի շենքը:
2. Ծերունազարդ
հերոսը` Գուրգեն Յանիկյան:
3. Արա-Ալեքսանդր Ենիգոմշյանն ու փաստաբան Ժերարդ Բընուան Ժնեւի դատարանում:
4. <<Վան>> գործողության չորս մարտիկները Փարիզի դատավարության ժամանակ:
5. <<Արամ>> ֆիլիմի հերոս Սիմոն Աբգարյանը Արամների շրջապատում:
6. ԱՍԱԼԱ-ի դրոշը Մեծ եղեռնի զոհերի հուշահամալիրում:
7. ԱՍԱԼԱ-ի մարտիկները մարզումների ժամանակ: Информация предоставлена пресс-службой «УХТ АРАРАТИ» (Обет Арарата) «Ուխտ Արարատի» - общественной патриотической организации бывших политзаключенных и ветеранов Армянской секретной армии освобождения Армении «АСАЛА» - («ASALA»).
|
