АРМИНФОЦЕНТР: Բացման խոսք. Հիշատակի միջոցառում նվիրված ՀԱՀԳԲ-ի  (ԱՍԱԼԱ-ի) հիմնադրման 37-ամյակին. Вступительное слово на мероприятии посвященной 37- АСАЛА на армянском языке

Հարգելի ներկաներ

Նորագույն ազատագրական պայքարի մեջ իր ուրույն տեղն ու դերն ունեցող ՀԱՀԳԲ-ը կազմավորվեց եւ ճանապարհ ընկավ մի դժվարին ժամանկահատվածում, երբ թվում էր, թե Հայկական Հարցը այլեւս փակուղի է մտել: 

1894-96, 1909, 1915-23 թթ. գործադրվեց մարդկայնության դեմ երբեւէ իրականացված մեծագույն հանցագործություններից մեկը` Հայերի ցեղասպանությունը: Ցեղասպանության հետեւանքով հայությունը զրկվեց ոչ միայն իր բնօրրանի` հայրենիքի հիմնական տարածքներից, այլեւ սփռվելով աշխարհով մեկ` զրկվեց որպես ազգ գոյություն ունենալու, զարգացման ու առաջընթացի բնական իրավունքից:

Այնուհետեւ մոռացումի, որը նույնն է թե` ժխտողականության ժամանակաշրջանն էր, ինչի դեմ հայությունը ընդվզել էր բազմիցս` 1965-1968, 1973, 1975-85 եւ 1988-1990, թթ.:

       Պարույր Սևակը դեռ 1965-ին <<ԵՌԱՁԱՅՆ ՊԱՏԱՐԱԳ>>-ում պայծառատեսորեն ասել է.

...սպանությանը վաղեմիության ժամկետ չի կպչում,
ինչպես չի կպչում ներկը կրակին:
Կրտսերը դատվե՜ց
ու դեռ կդատվի՜, 
մինչդեռ ավա՜գը… ճանաչվեց անպարտ,
մինչդեռ ավա՜գը... քայլում է հպարտ`
այլևս մաքո՜ւր, օսլայվա՜ծ, կոկի՜կ,
երեսին ժպի՜տ` դիմա՛կ չհանվող,
և ձեռքն է մեկնում ու ձեռք է սեղմում:
Ու ես չեմ կարող կամա՜ց չգոչել.
սեղմելուց առաջ դուք ստուգեցեք 
նրանց ձեռքե՜րը:
Դուք ստուգեցեք նրանց ձեռքե՜րը
և… հիմա՛ նույնիսկ,
կես հարյուրամյա՜կ անցնելուց հետո,
նրանց խնամված եղունգների տակ
դարձյա՛լ կտեսնեք... լերդացած արյո՜ւն…

1965 թ. ապրիլի 24-ին հայությունը Երեւանում բողոքի ցույցի դուրս եկավ`<<Մեր հողերը…>> կարգախոսով: 1973-ին Գուրգեն Յանիկյանը ազդարարեց բռնության եւ ճնշման դեմ մի նոր ընդվզումի սկիզբը, 1975-ին կազմավորվեց Հայաստանի Ազատագրության Հայ Գաղտնի Բանակը, որն էլ սկզբնավորեց Հայկական նորագույն զինյալ ազատագրական պայքարը, 1988-ին սկիզբ առավ Արցախյան հաղթական ազատամարտը:

Միայն երեւանյան ցույցերից, Գուրգեն Յանիկյանի գործողությունից եւ Հայաստանի Ազատագրության Հայ Գաղտնի Բանակի գործունեությունից հետո, Հայերի ցեղասպանության եւ Հայկական hարցի շուրջ իրավական - քաղաքական իրավիճակը փոխվեց. մի կողմից փլուզվեց լռության ու ժխտողականության պատնեշը, մյուս կողմից` մարդկության առաջադեմ հատվածը հնարավորություն ստացավ հանդես գալու 20-րդ դարի առաջին ցեղասպանությունը դատապարտելու հայտարարություններով եւ օրինագծերով:

1973 թ. սեպտեմբերի 16-ին` Ժնեւում, ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների հանձնաժողովի ազգային փոքրամասնությունների հանդեպ կիրառվող խտրականության կանխման եւ պաշտպանության ենթահանձնաժողովի 28-րդ նստաշրջանը որոշում ընդունեց, որտեղ արձանագրված է. <<Անցնելով արդի փուլին, կարելի է հիշել բավականին առատ վկայությունների գոյությունը, որոնք ապացուցում են հայերի կոտորածը, որը հանդիսանում Է 20-րդ դարի առաջին ցեղասպանությունը>>:

1983 թ. օգոստոսին Կանադայում հրավիրված Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը ճանաչեց 1915 թ. հայերի ցեղասպանությունը եւ դիմեց ՄԱԿ-ինª կոչ անելով ընդունել այդ փաստը:

1984 թ. ապրիլի 16-ին Փարիզում տեղի ունեցավ Ժողովուրդների մշտական դատական ատյանի հայերի ցեղասպանությանը նվիրված հատուկ նստաշրջան, եւ ընդունվեց 6 կետից բաղկացած հատուկ որոշում, որի

3-րդ կետում ասված է.

Երիտթուրքերի կառավարությունը մեղավոր է այդ ցեղասպանության համար, նկատի ունենալով 1915-ից 1917 թթ. ընթացքում կատարվածը:

իսկ 4-րդ ում

Հայերի ցեղասպանությունը նաեւ <<միջազգային հանցագործություն է>>, որի համար պետք է պատասխանատվություն կրի Թուրքական պետությունը, առանց պատրվակելու այն հանգամանքը, թե նախկին ու ներկա պետությունների միջեւ հաջորդականություն չկա` պատասխանատվությունից խուսափելու համար:

1987 թ. հունիսի 18-ին Եվրոպական պառլամենտը բանաձեւ ընդունեց <<Հայկական հարցի քաղաքական լուծման մասին>>, որտեղ նշված է.

Նկատի ունենալով, որ պատմականորեն ապացուցված հայերի ցեղասպանությունը մինչեւ այժմ ո’չ ենթարկվել է քաղաքական դատապարտման եւ ո’չ էլ ստացել է համապատասխան հատուցում.

Նկատի ունենալով, որ բոլոր իրարահաջորդ թուրքական կառավարությունների անհաշտ դիրքորոշումը Հայկական Հարցի նկատմամբ ոչ մի կերպ չի նպաստել լարվածության թուլացմանը.

Եվրոպական պառլամենտը Գտնում է, որ ողբերգական իրադարձությունները, որ տեղի ունեցան 1915-1917 թվականներին Օսմանյան կայսրության տարածքում հայերի նկատմամբ, հանդիսանում են ցեղասպանություն, համաձայն 1948 թվականի դեկտեմբերի 9-ին ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի կողմից ընդունված <<Ցեղասպանության հանցագործությունը կանխելու եւ դրա համար պատժի մասին>> Կոնվենցիայի:

Այդ ընթացքում 20-ից ավելի երկրներ ճանաչեցին ու դատապարտեցին հայերի ցեղասպանության իրողությունը, որոնց մեջ նաեւ Մեծ ութնյակի հինգ երկրներ` Ֆրանսիան, Գերմանիան, Իտալիան, Ռուսաստանն ու Կանադան: Դա չեն արել Մեծ ութնյակի անդամ մյուս երեք երկրները` Ճապոնիան, Մեծ Բրիտանիան, ԱՄՆ-ն: հայերի ցեղասպանությունը չի ճանաչել նաեւ Հոլոքոստ ապրած ժողովրդի պետությունը` Իսրայելը:

Այսօր Հայերի ցեղասպանության դատապարտման եւ Հայկական Հարցի լուծման համար պայքարը թեւակոխում է նոր փուլ, որը կարելի է բնորոշել, որպես հայության իրավական – քաղաքական իրավունքների պաշտպանության եւ հաստատման պայքարի փուլ:

Բոլոր դեպքերում, հայությունը նահանջելու այլ տեղ չունի, բացի իր Հայրենիքից...

Այսօր, 2012 թվականի հունվարի 20-ին մենք հավաքվել ենք այստեղ նշելու ՀԱՀԳԲ-ի հիմնադրման 37-ամյակը: 

Информация предоставлена пресс-службой «УХТ АРАРАТИ» (Обет Арарата) «Ուխտ Արարատի» - общественной патриотической организации бывших политзаключенных и ветеранов Армянской секретной армии освобождения Армении «АСАЛА» - («ASALA»).